رفتار والدین با فرزند معتاد: برخورد با فرزندی که موادمخدر مصرف میکند
والدین بیشترین تلاش خود را برای انجام مسئولیت خود می‌کنند ولی نباید خود را مسئول تصمیمات اشتباه فرزند بالغ خود بدانند. زمانی که شما مادر یا پدر می‌شوید، تا پایان عمر این نقش را خواهید داشت ولی مسئولیت‌های شما با گذر زمان و با بلوغ فرزند تغییر خواهند کرد. این مسئولیت‌ها با گذشت زمان کاهش می‌یابند نه افزایش. دوست داشتن خود و قبول کردن محدودیت‌ها شما را از غرق شدن در اثر تصمیمات فرزند حفظ میکند.
امروزه با پیشرفت علم، بیشتر از هر زمان دیگری در مورد چگونگی تأثیر مواد مخدر بر روی مغز اطلاعات در دسترس وجود دارد. همچنین می‌توان اعتیاد را با موفقیت درمان کرد تا فرد سوء مصرف مواد را متوقف کرده و زندگی پرباری را رقم بزند. مداخله‌ی زودهنگام زمانی که اولین نشانه‌های اعتیاد در نوجوان خود را مشاهده می‌کنید امری ضروری است. تا زمانی که نوجوان به طور کامل معتاد شود برای کمک کردن به او صبر نکنید. البته در صورتی که نوجوان شما معتاد شده است، درمان او می‌تواند قدم بعدی باشد.
کلینیک ترک اعتیاد دکتر شاه محمدی با بهره‌گیری از دانش و تجربه در زمینه درمان و مشاوره اعتیاد به مواد مخدر آماده ارائه کمک به شما و عزیزانتان می‌باشد. لطفاً جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شماره‌های 02188721329 و 02188662451 تماس حاصل فرمایید.
والدگری برای فرزندان بزرگسالی که مواد مصرف می‌کنند
قبل از تولد نوزاد، والدین احساس می‌کنند که مسئولیت بزرگی بر روی دوش آن‌ها قرار گرفته است. آن‌ها می‌دانند که به دنیا آوردن فرزند همراه با مسئولیت‌های زیادی بوده و معمولاً باور دارند که هر تصمیمی که آن‌ها از لحظه‌ی بارداری به بعد می‌گیرند می‌تواند نقش مهمی در آینده‌ی فرزند آن‌ها داشته باشد. این باورها تا حد زیادی صحیح هستند. برخی از تصمیمات در طول بارداری مادر قطعاً تأثیر به سزایی در فیزیولوژی و سلامت آینده‌ی فرزند او خواهد داشت. مصرف الکل، مواد مخدر و برخی از داروها و یا خوردن غذاهای مغذی می‌توانند بر روی سلامت فرزند متولد نشده تاثیرگذار باشند. با این حال، از لحظه‌ی شکل گیری جنین، برخی از ویژگی‌های شخصیتی و پتانسیل‌های فیزیولوژیکی فرزند تا حد زیادی ثابت بوده و در اثر تصمیمات والدین قبل و بعد از تولد قابل تغییر نیستند. در صورتی که شما مادر یا پدر فرزند بالغی هستید که تصمیمات خوبی برای داشتن آینده‌ی بهتر نمی‌گیرد، این مشکل می‌تواند مسئولیت سنگین‌تری نسبت به هریک از مسئولیت‌های قبلی شما باشد. زمانی که کودک شما کم سن و سال بوده و رفتار غلطی از او سر می‌زد شما می‌دانستید که چگونه باید او را ادب کنید. ممکن بود تأثیر این تأدیب شما طولانی یا کوتاه مدت بوده باشد ولی حداقل شما "کاری انجام داده‌اید".
دو واقعیت اساسی در مورد داشتن فرزند معتاد
اولین واقعیت این که همه‌ی ما به عنوان والدین اشتباهاتی را مرتکب می‌شویم و البته والدین خوب، الزاماً والدین بی نقصی نخواهند بود. همه‌ی ما به طریقی می‌توانستیم کار خود را بهتر انجام دهیم. ولی زمانی که کودک شما بزرگ شد، نمی‌توانید زمان را به عقب بازگردانده و اشتباهات خود را اصلاح کنید. واقعیت دوم اینکه زمانی که کودک شما بالغ شد، قدرت موردنیاز برای گرفتن تصمیمات هوشمندانه را خواهد داشت. درنتیجه، فرزندان بالغ حقی برای سرزنش کردن والدین خود در قبال تصمیماتی که امروز می‌گیرند نخواهند داشت. یکی از ویژگی‌های فوق العاده بلوغ این است که فرد بالغ مسئولیت رفتار خود را به عهده گرفته و برای خودش تصمیم می‌گیرد و البته بسیاری از رفتارها ناشی از تصمیمات فرد می‌باشند، هوشیاری یا حماقت؟ اعتیاد یا سالم بودن؟ دعوا یا عشق؟ صداقت یا فریبکاری؟ کار یا تنبلی؟ ساختن یا خراب کردن؟
هفت ایده برای نحوه برخورد با فرزند معتاد
به فرزند خود یادآوری کنید که قرار گرفتن او در وضعیت کنونی تصمیم او بوده و نه شما. توضیح دهید که او این تصمیم را در هوشیاری خود گرفته و تنها یک اتفاق یا بدشانسی نبوده است که آن‌ها را به این جا کشانده است. مداخله کردن در رفتار کودک و ایجاد آگاهی برای آن‌ها که این رفتار بد بر روی تمامی اعضای خانواده تأثیر گذاشته و می‌تواند آینده‌ی شغلی و اجتماعی او را نیز تخریب کند ممکن است مفید واقع شود. یکی از ابعاد مهم مداخله کردن این است که نشانه‌ای از این است که خانواده در حال حرکت رو به بهبودی است.
به فرزند خود پیشنهاد کمک دهید، تا جایی که از نظر مالی بتوانید از عهده‌ی آن برآیید و فرزند شما نیز به سمت زندگی بهتر حرکت کند. در حدی به فرزند خود کمک نکنید که منجر به حرکت بیشتر او به سمت رفتارهای بد باشد. برخی از افراد پیشنهاد می‌دهند که کمک مالی والدین باید بسته به رفتار خوب فرزند و تلاش آن‌ها برای بهبود وضعیت خود باشد. با این حال در صورتی که به دلیل ترس از خرید مواد مخدر به فرزند خود پولی نمی‌دهید، می‌توانید برای او مقداری مواد غذایی بخرید به جای این که پولی به او بدهید.
به فرزند خود پیشنهاد کمک دهید ولی در صورتی که قبول نکرد خود را سرزنش نکنید. شما نمی‌توانید به کسی کمک کنید که خود قصد کمک به خودش را ندارد. صادقانه، هر چقدر هم که قصد و انگیزه‌ی کمک به فرزند خود را در این شرایط داشته باشید کاری از دست شما بر نمی‌آید.
فرزند خود را دوست داشته باشید. ولی به یاد داشته باشید که دوست داشتن فرزند به معنی اختیار دادن کامل به او نیست. دوست داشتن به معنی مسئول دانستن فرزند برای مسئولیت‌های خود و جلوگیری از قدرت گرفتن او تا حد بی نیاز شدن از خانواده می‌باشد.
فکر نکنید که شما می‌توانید فرزند خود را نجات دهید. این کار امکان پذیر نبوده و تلاش برای آن نیز قطعاً راهی برای تشویق خودمختاری و مسئولیت پذیری در یک نفر نیست.
حتماً نباید فرزند بالغ شما برای تحول در زندگی خود به پایین‌ترین نقطه ممکن برسد. بنابراین اجازه ندهید فرزند شما، خانواده و خود شما را نیز پایین ببرد. امروزه رسیدن به پایین‌ترین نقطه‌ی ممکن برای ایجاد تحول در زندگی یک فرد معتاد الزامی تلقی نمی‌شود و همچنین خانواده‌ی شما برای قدرتمندتر شدن نیز نیازی به پایین رفتن و غرق شدن نخواهد داشت.
فرزندان در صورت مصرف والدین بیشتر برای مصرف الکل و مواد مخدر تشویق می‌شوند
تحقیقات نشان داده است که کودکانی که والدین آن‌ها الکل یا مواد مخدر مصرف می‌کنند به احتمال بیشتری به سمت الکل و مواد مخدر کشیده می‌شوند تا بتوانند استرس زندگی در خانه را تحمل کنند. این احتمال در صورت ریشه دار بودن مشکل و عدم وجود راه‌های دیگر برای مقابله با آن بیشتر نیز خواهد شد. مصرف بدون نسخه‌ی داروها رویه‌ای است که افرادی که به طور زودهنگام در معرض داروها قرار می‌گیرند و والدین نیز آن‌ها را راهنمایی نمی‌کنند در پیش خواهند گرفت. افرادی که والدین آن‌ها الکل مصرف کرده و یا اعتیاد دارند، ممکن است از داروهایی که به طور غیرعمدی برای آن‌ها فراهم شده است به منظور سرکوب آسیب‌های روحی مثل اضطراب و استرس ناشی از مصرف مواد مخدر و الکل توسط والدین خود استفاده کنند.
چگونه می‌توان فهمید که یک نوجوان از مواد مخدر استفاده میکند؟
اعتیاد ممکن است در هر سنی رخ دهد ولی بروز آن معمولاً در سنین جوانی خواهد بود. در صورتی که فرزند نوجوان شما با وجود عوارض جانبی به استفاده از دارو ادامه دهد ممکن است معتاد شده باشد. در صورتی که یک نوجوان بدون داشتن دلیل خاصی شروع به انجام رفتارهای متفاوتی کند (مثل خستگی یا افسردگی و یا پرخاشگری) ممکن است نشانه‌ای از ایجاد مشکلات مربوط به مصرف مواد مخدر باشد. والدین و دیگران ممکن است این علائم را دیده و تصور کنند که بخشی طبیعی از بلوغ فرد می‌باشد. ازجمله علائم دیگر می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر در گروه دوستان
- بی توجهی به پیرایش و آراستگی
- افت تحصیلی
- نرفتن به کلاس‌های درس
- از دست دادن علاقه به فعالیت‌های قبلی موردعلاقه
- مشکل داشتن با قانون‌های دانشگاه و مدرسه
- تغییر در عادات غذا خوردن و خواب
- تخریب روابط با اعضای خانواده و دوستان
چه زمانی باید به فرزند خود کمک کنید
مهم‌ترین اقدام در این جهت، کمک گرفتن از یک فرد متخصص است. می‌توانید برای شروع فرزند خود را نزد پزشک ببرید تا او را از نظر علائم مصرف مواد مخدر و دیگر عارضه‌های سلامتی معاینه کند. می‌توانید قبل از انجام این کار از فرزند خود بپرسید که آیا با مراجعه به پزشک و دادن تست‌های عادی اعتیاد و روش‌های درمانی مناسب راحت است یا خیر. در صورتی که فرزند شما با این قضیه مشکل داشت می‌توانید از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید. شما می‌توانید به طور مستقیم با یک متخصص اعتیاد تماس بگیرید. شما و پزشک می‌توانید در مورد ارجاع فرزند خود برای درمان تصمیم گیری کنید. کمک گرفتن برای فرزند معتاد به مواد مخدر نیازمند شجاعت زیادی است چراکه کار سختی پیش روی شما و فرزند شما خواهد بود که احتمالاً در رسیدن به اهداف تحصیلی، شخصی و ورزشی که در سنین نوجوانی انتظار آن‌ها را دارید اختلال ایجاد خواهد کرد. با این حال، درمان انجام شده و نوجوان شما از اعتیاد رها خواهد شد که البته این روند نیز نیازمند زمان و بردباری خواهد بود. روش‌های درمانی موجود شخص را قادر می‌سازند تا با اثرات مخرب اعتیاد بر روی مغز و رفتار آن‌ها مقابله کرده و بتواند کنترل زندگی خود را در دست بگیرد. شما حتماً می‌خواهید که از سلامت فرزند خود قبل از شروع زندگی مستقل در دنیای بیرون (جایی که مواد مخدر با آسانی بیشتری در دسترس خواهند بود) مطمئن شوید.
در صورت عدم همکاری فرزند آیا خانواده باید مداخله کنند؟
بسیاری از نوجوانان و جوانان که هنوز تحت حمایت خانواده هستند تنها زمانی برای درمان موافقت می‌کنند که خانواده آن‌ها را مجبور کرده و یا دستور قضایی از طرف دادگاه وجود داشته باشد. با این حال مدرکی مبنی بر مؤثر بودن جلسات مداخله رو در رو، همانگونه که در تلویزیون دیده‌اید وجود ندارد. همچنین احتمال به درگیری کشیده شدن و تأثیر برعکس این جلسات مداخله نیز وجود دارد. در عوض، والدین باید به دنبال ایجاد انگیزه برای بردن نوجوان به نزد پزشک باشند. در بسیاری از موارد، نوجوان به حرف‌های متخصص بیشتر از اعضای خانواده توجه میکند چراکه مواجهه با اعضای خانواده ممکن است با ترس، اتهام و احساسات همراه باشد. همه‌ی افرادی که به مواد مخدر اعتیاد دارند در ترس از اینکه مواد از آن‌ها گرفته شود زندگی می‌کنند. شما باید به فرزند خود اطمینان دهید که مراکز درمانی حداکثر راحتی و آسایش را برای آن‌ها فراهم می‌کنند تا دوره‌ی سم زدایی بدن طی شود. به فرزند خود بگویید که خانواده‌ی او در طی این مدت در کنار او ایستاده و او را دوست خواهد داشت.
در صورتی که نوجوان تنها به پزشک خود اعتماد کند آیا شما می‌توانید از قضیه اطلاع پیدا کنید؟
در صورتی که فرزند شما با پزشک یا متخصصین دیگر گفتگو کند، قوانین حریم خصوصی اجازه‌ی به اشتراک گذاری اطلاعات را به پزشک نخواهند داد. با این حال شما می‌توانید قبل از نوبت فرزند خود با پزشک صحبت کنید و در مورد نگرانی‌های خود به او بگویید تا اهمیت تست اعتیاد در مورد فرزند شما را بداند. به علاوه اکثر پزشکان متخصص در زمینه‌ی اعتیاد نمی‌توانند اطلاعات بیمار خود را حتی با پزشکان دیگر به اشتراک بگذارند مگر اینکه اجازه‌ی کتبی بیمار را دریافت کرده باشند. در مواردی که پزشک مطمئن است که فرزند شما ممکن است آسیبی به خود یا دیگران وارد کند، می‌تواند اطلاعات مربوطه را با اعضای خانواده‌ی بیمار به اشتراک بگذارد.
چگونه می‌توان تا زمان پایان درمان، وضعیت خانه را پایدار نگه داشت؟
- در ابتدا با فرزند خود صحبت کنید. راه‌هایی برای شروع گفتگو در مورد مواد مخدر و دیگر موضوعات حساس وجود دارند که با استفاده از آن‌ها از ایجاد بحث و مجادله جلوگیری خواهد شد. ابزارهای معاینه‌ی خانواده شما را قادر می‌سازند تا با استفاده از تکنیک‌های علمی با فرزند خود ارتباط برقرار کرده و از سر راه قرار گرفتن احساسات جلوگیری کنید. همچنین با استفاده از این روش‌ها می‌توانید برای نوجوان خود محدودیت‌هایی وضع کرده و او را تحت نظر داشته باشید. در این مورد نظر فرزند خود را نیز بپرسید ولی به یاد داشته باشید که بسیاری از افراد معتاد از مشکل خود خجالت زده بوده و می‌ترسند و ممکن است حقیقت را به شما نگویند. به همین دلیل مهم است که از متخصصین در این زمینه کمک بخواهید که تجربه‌ی کار با افراد معتاد را دارند.
- در صورتی که فرزند شما گواهینامه‌ی رانندگی داشته و شما فکر می‌کنید که مشکل مصرف مواد مخدر دارد، باید امتیاز رانندگی را از او بگیرید. این کار ممکن است برای خانواده مشکلاتی را ایجاد کند ولی از فاجعه‌ی بزرگی جلوگیری خواهد کرد. همچنین این کار می‌تواند به فرزند شما انگیزه دهد تا برای معاینه‌ی پزشک موافقت کند.
"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است"
