اعتیاد به مخدر ال اس دی(LSD)، روان گردان کشنده سنتزی میان جوانان

ال اس دی (LSD) ماده‌ی مخدر روان‌گردانی است که در دهه‌های 1960 و 1970 در ضدفرهنگ جوانان بسیار محبوب شد. ال اس دی که نوجوانان و جوانان آن را به نام اسید یا لوسی نیز می‌شناسند، هنوز هم یکی از قوی‌ترین توهم‌زاها است که به طور غیرقانونی به وفور به فروش می‌رسد. ال اس دی مخدر روانگردانی است که بر رفتار فرد اثر می‌گذارد و ادراک حسی مصرف کننده را مختل می‌کند. بنابراین مصرف کنندگان ال اس دی تریپ‌ها یا نشئگی‌های طولانی مدتی را تجربه می‌کنند که حدوداً 12 ساعت طول می‌کشد.

آیا ال اس دی اعتیادآور است؟

ال اس دی از نظر تخصصی اعتیادآور نیست؛ مصرف اکثر مخدرهای اعتیادآور پس از مدتی به یک اجبار تبدیل می‌شود و مصرف کننده رفتارهای غیرمنتظره‌ای را برای تهیه مواد و مصرف آن نشان می‌دهد. حال آن که ال اس دی به ندرت باعث بروز چنین رفتارهایی می‌شود. به علاوه مصرف ال اس دی میل جسمی غیرقابل مهار به دوزهای بالاتر را در پی ندارد. بااین حال تحمل بدن مصرف کنندگان ال اس دی به این مخدر غالباً به سرعت افزایش می‌یابد، بنابراین پس از هر بار مصرف، باید مقدار بیشتری ال اس دی مصرف شود تا همان اثر قبلی به دست آید.

هرچند ال اس دی وابستگی جسمی ایجاد نمی‌کند، اما از نظر روانی اعتیادآور است. افرادی که از تغیرات حسی و تریپ ال اس دی لذت می‌برند، تمایل دارند مصرف این روانگردان را ادامه دهند تا باز هم چنین حس‌های لذت‌بخشی را تجربه کنند.

به علاوه بسیاری از مصرف کنندگان ال اس دی، هم‌زمان مواد مخدر دیگری نیز مصرف می‌کنند. براساس نتایج یک مطالعه، ماری جوانا و الکل موادی هستند که عموماً همراه با LSD مصرف می‌شوند.

تحمل متقابل

برخی افرادی که نسبت به یک مخدر خاص دچار تحمل دارویی شده‌اند، به سطح معینی از تحمل نسبت به دیگر مخدرهای متعلق به گروه یکسان می‌رسند؛ به این پدیده تحمل متقابل می‌گویند. همچنین احتمال تحمل متقابل به دیگر مخدرهای متعلق به خانواده شیمیایی تریپتامین (ماشروم جادویی، DMT) وجود دارد. حتی اگر فردی قبلاً هرگز ماشروم یا مخدرهای مشابه را مصرف نکرده باشد، ممکن است لازم باشد در مقایسه با افرادی که هیچ‌گاه مخدرهای روانگردان مصرف نکرده‌اند، دوز بالاتری از این مخدر را برای شروع تریپ مصرف کند.

افرادی که به طور معمول LSD  مصرف می‌کنند، نسبت به دیگر مخدرهای روانگردان تحمل متقابلی پیدا می‌کنند که از چند روز تا یک هفته طول می‌کشد. قطع مصرف مخدر این اثر را کاهش می‌دهد یا از بین می‌برد. تحمل متقابل به LSD به مخدرهایی مانند ماری جوانا یا توان‌افزاها تعمیم نمی‌یابد، چون این مواد و ال اس دی بر بخش یکسانی از مغز اثر نمی‌گذارند.

ماده مخدر اسید به چه صورت تولید و مصرف می شود؟

خطر ناشی از سوءمصرف LSD، مانند هر مخدر دیگری به نحوه تولید آن بستگی دارد. ال اس دی مخدری صنعتی است که به طور غیرقانونی در لابراتوارهای خانگی و زیرزمینی از ترکیب کردن اسید لیزرژیک با مواد شیمیایی روانگردان قوی تهیه می‌شود. ال اس دی به صورت کریستال تولید می‌شود و در مراحل بعدی برای فروش به مایع یا کپسول تبدیل می‌شود. نوجوانان معمولاً این مخدر را به صورت کپسول می‌خورند یا ال اس دی مایع را به کاغذ جاذبی به نام تب اضافه می‌کنند و سپس آن را روی زبان می‌گذارند تا حل شود. ال اس دی گاهی نیز بر روی حبه قند مصرف می‌شود. LSD معمولاً بدون رنگ و بدون بو است و طعم تلخی دارد.

میکرودوزینگ چیست؟

میکرودوزینگ روش جدیدی برای مصرف ال اس دی در مقادیر کم است. طرفداران مصرف ال اس دی معتقداند که این دارو کاربرد پزشکی دارد و مصرف آن در مقادیر بسیار کم باعث تقویت خلاقیت، هوشیاری و افزایش انرژی می‌شود. مصرف کنندگان LSD مدعی‌اند که این مخدر استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد، کیفیت خواب را بهبود می‌بخشد و رفاه و خوشی را القاء می‌کند.

اما تا به امروز شواهد اندکی برای اثبات این مدعا یافت شده است. سازمان مبارزه با مواد مخدر همچنان LSD را در گروه مخدرهای کلاس یک طبقه‌بندی می‌کند و به همین دلیل فرصت چندانی برای انجام مطالعات علمی مجاز در زمینه ظرفیت درمانی LSD وجود ندارد. طرفداران میکرودوزینگ بر این باوراند که مصرف مقدار بسیار کمی LSD اثر روانگردان ندارد، هرچند سازمان جهانی غذا و دارو FDA این ماده را به عنوان سمی کنترل نشده طبقه‌بندی کرده است.

یکی از خطرهای بالقوه میکرونیدلینگ این است که ال اس دی تحت شرایط کنترل شده تولید نمی‌شود و FDA نظارتی بر تولید آن ندارد. بنابراین نمی‌توان درجه خلوص ال اس دی را در هر محموله تعیین کرد. بنابراین مصرف ال اس دی، حتی به مقدار بسیار کم، مصرف کننده را در معرض عوارض جدی و واکنش‌های نامطلوب قرار می‌دهد. بااین توصیف بهتر است افرادی که می‌خواهند ال اس دی را برای اهداف درمانی مصرف کنند، از پزشک معالج خود بخواهند که جایگزینی ایمن‌تر و قانونی را برای LSD معرفی کند.

تأثیرات LSD بر شخص چیست؟

ال اس دی ممکن است در کوتاه مدت یا بلند مدت، عوارض و تأثیراتی بر فرد مصرف کننده داشته باشد که عبارت اند از:

عوارض کوتاه مدت وابستگی به ال اس دی

تریپ یا نشئگی حاصل از LSD اثرهای کوتاه مدت مختلفی دارد. اکثر مصرف کنندگان اثر ال اس دی را ظرف 30 دقیقه تجربه می‌کنند و ممکن است تریپ بیش از 12 ساعت طول بکشد.

مصرف ال اس دی گذر زمان را آهسته یا سریع می‌کند و مصرف کننده چیزهایی را می‌بیند و می‌شنود که واقعیت ندارند. مصرف کننده غالباً هذیان‌هایی مانند شنیدن رنگ‌ها یا دیدن صداها را به زبان می‌آورد که به جابه‌جایی حسی موسوم است.

حداقل عوارض جانبی ناشی از مصرف LSD عبارت است از:

• افزایش ضربان قلب
• خشکی دهان
• تاری دید
• حالت تهوع
• بی‌اشتهایی
• اختلال‌های خواب
• فقدان هماهنگی جسمی
• بالا رفتن دمای بدن (تب)
• تعریق

عوارض بلندمدت وابستگی به ال اس دی

افرادی که به طور مرتب ال اس دی مصرف می‌کنند، به سرعت، حتی پس از چند روز مصرف مکرر نسبت به آن تحمل دارویی پیدا می‌کنند و باید مقدار مصرف خود را افزایش دهند تا اثر مطلوب را تجربه کنند.

مصرف مرتب ال اس دی، علاوه بر ایجاد تحمل دارویی، ابتلا به عارضه‌های روانی جدی را نیز در پی دارد.

تریپ خود و تریپ بد

چنانچه مصرف ال اس دی لذت‌بخش باشد و زمان از یاد فرد برود، تریپ ال اس دی خوب است؛ حتی این تریپ برای بعضی مصرف کنندگان یک سفر مذهبی یا عرفانی است.

اما مصرف کنندگان گاهی اوقات یک تریپ بد را تجربه می‌کنند، دچار توهم‌هایی ترسناک می‌شوند و فکر می‌کنند که وجود خارجی ندارند یا دستخوش حمله عصبی و اضطراب شدید می‌شوند.

نمی‌توان پیش‌بینی کرد که مصرف ال اس دی یک تریپ خوب را به دنبال خواهد داشت یا یک تریپ بد، اما مصرف مکرر احتمال تریپ بد را افزایش می‌دهد.

تشخیص اعتیاد به ال اس دی

اعتیاد مزمن به مواد مخدر به معنای مصرف اجباری مواد است و فرد معتاد، علی‌رغم آگاهی از عوارض مخرب مخدر، نمی‌تواند آن را ترک کند. به نظر می‌رسد که سوءمصرف مدام مواد مخدر تغییرات محسوسی را در مغز  ایجاد می‌کند و این تغییرات توانایی فرد معتاد را برای مقاومت در برابر مصرف دارو کاهش می‌دهد.

اختلال مصرف توهم‌زا اصطلاح تخصصی سوءمصرف ال اس دی است. استمرار حداقل دو مورد از علائم زیر در یک بازه زمانی یک ساله به معنای ابتلا به این اختلال است:

• فرد بیشتر از مقداری که در نظر داشته است، ال اس دی مصرف می‌کند.
• فرد نمی‌تواند مصرف مخدر را کنترل کند.
• مصرف کننده زمان زیادی را به تهیه، مصرف و ترک ال اس دی اختصاص می‌دهد.
• فرد میل مهارناپذیر و شدیدی به مصرف مخدر دارد.
• مصرف کننده در انجام وظایف مهم زندگی در حیطه‌های شغلی، تحصیلی و خانوادگی به مشکل برمی‌خورد.
• فرد مصرف ال اس دی را علی‌رغم تحمل عوارض ناخوشایند آن ادامه می‌دهد.
• فرد فعالیت‌هایی، مانند شغل، تفریحات با خانواده و دوستان را کنار می‌گذارد که قبلاً به آنها علاقه داشته است.
• فرد ال اس دی را در شرایطی خطرناک، مانند زمان رانندگی مصرف می‌کند.
• با وجود این که ال اس دی مشکلات جسمی یا روانی ایجاد یا آنها را تشدید می‌کند، فرد مصرف ال اس دی را همچنان ادامه می‌دهد.

اختلال ناشی از مصرف مواد روانگردان معمولاً در جوانان زیر سی سال تشخیص داده می‌شود. خوشبختانه نرخ موفقیت ترک اعتیاد به ال اس دی بالا است.

سوالات رایج

چند مورد از سوالات متداول درباره ال اس دی عبارت است از:

آیا آزمایشی برای تشخیص اعتیاد به ال اس دی وجود دارد؟

بله، اما احتیاط‌های خاصی باید رعایت شود.

چهار تا شش ساعت پس از مصرف ال اس دی، دفع آن در ادرار به بالاترین حد می‌رسد، اما حتی در این زمان نیز مقدار آن بسیار کم است. چهار متابولیت اصلی برای دفع ال اس دی از بدن انسان وجود دارد. LSD را می‌توان با توجه به وضعیت خاص هر فرد، 5 ـ 4 ساعت پس از مصرف در ادرار تشخیص داد.

این که ال اس دی چه مدت پس از مصرف قابل تشخیص است، به معیارهای زیر بستگی دارد:

• آزمایش مورد نظر
• محدوده شناسایی اعمال شده در آزمایش
• زمان جمع‌آوری نمونه
• نوع مایع نمونه
• میزان مصرف ال اس دی

متوسط زمان تشخیص ال اس دی در خون 12 ـ 6 ساعت و در ادرار 4 ـ 2 روز است. بااین حال یک متابولیت (2 ـ اکسو ـ 3 ـ هیدروکسی ال اس دی) معمولاً در غلظت‌های بالاتر وجود دارد  و می‌توان آن را پس از مدت طولانی‌تری در ادرار تشخیص داد.

همچنین می‌توان اعتیاد به ال اس دی، نه متابولیت‌های آن، را از آزمایش نمونه مو نیز تشخیص داد. آزمایش مو راهکاری مناسبی برای تشخیص مصارف دوز پایین و یک بار مصرف پس از گذشت زمانی طولانی است. بااین حال آزمایش مو در حال حاضر برای غربالگری استاندارد اعتیاد به ال اس دی انجام نمی‌شود.

تأثیر مخدر اسید بر سیستم عصبی مرکزی بدن چیست؟

پژوهشگران کاملاً درباره تاثیر مخدر اسید بر سیستم عصبی مرکزی یا سازو کار توهم‌زای آن مطمئن نیستند. این کمبود اطلاعات تاحدی از انجام نشدن مطالعات علمی در زمینه تاثیر ال اس دی بر مغز نشأت می‌گیرد. فرض بر این است که LSD مانند سروتونین، یعنی انتقال دهنده‌ای عصبی عمل می‌کند که مسئول تنظیم رفتار، اشتها، کنترل عضلات، تمایلات جنسی، خواب و ادراک حسی است. ال اس دی بر شیوه عملکرد گیرنده‌های سروتونین در مغز اثر می‌گذارد؛ این مخدر روانگردان از انتقال عصبی جلوگیری می‌کند، آن را تحریک می‌کند یا هر دو اثر را به‌جا می‌گذارد. به علاوه ال اس دی بر شیوه پردازش اطلاعات توسط شبکیه و انتقال اطلاعات به مغز اثر می‌گذارد.

حداقل میزان مصرف ال اس دی برای تولید چنین عوارضی، 0.25 میکروگرم مخدر به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن است. دوز متداولی که امروزه مصرف می‌شود، تقریباً به همین اندازه است؛ در دهه 1960 مقدار مصرف LSD  چهار برابر این مقدار بود. ال اس دی به محض مصرف به سرعت در کبد متابولیزه می‌شود و در نهایت همراه با ادرار از بدن دفع می‌شود. در پایان تریپ مقدار کمی ال اس دی در بدن باقی می‌ماند که ظرف چند هفته از بدن خارج می‌شود.

همان‌طور که اشاره شد، LSD برای همیشه در مقادیر بسیار جزئی در مغز یا نخاع باقی می‌ماند، البته شواهد کافی برای اثبات این نظریه وجود ندارد. درهر حال محققینی که این نظریه را قبول دارند، می‌گویند که مغز مولکول‌های LSD را نگه می‌دارد و آنها را به مرور زمان آزاد می‌کند و همین روند باعث فلاش بک می‌شود. فلاش بک زمانی رخ می‌دهد که فردی که در گذشته ال اس دی مصرف کرده است، تریپی شبیه به تریپ واقعی را تجربه کند که چند ثانیه تا چند ساعت طول می‌کشد. بعضی از معتادان به LSD از این فلاش بک‌ها لذت می‌برند و آن را یک تریپ مجانی حساب می‌کنند؛ حال آن که عده‌ای این فلاش بک‌ها را ناراحت کننده می‌دانند. اکثر مصرف کنندگان ال اس دی هیچ گاه فلاش بک را تجربه نمی‌کنند و بعضی آنها را واقعی نمی‌دانند. فلاش بک یکی از موضوعات بحث‌برانگیز بین مصرف‌کنندگان ال اس دی و پژوهشگران است.

بسیاری از معتادن به ال اس دی که این فلاش بک‌ها را تجربه کرده‌اند، مشکل روحی نیز دارند. برخی پزشکان معتقداند که آنچه فرد فلاش‌بک می‌داند، در واقع نوعی روان‌پریشی یا بیماری روحی است که به دلیل مصرف LSD بروز یافته است. اختلالی به نام اختلال ادراکی مستمر ناشی از مصرف مواد توهم‌زا (HPPD) وجود دارد که در اثر آن، معتادان به ال اس دی توهم‌های بصری (در مقابل فلاش بک‌های کوتاه) را تجربه می‌کنند. هنوز مشخص نیست که چرا برخی مصرف کنندگان مستعد ابتلا به این اختلالات هستند.

آیا مصرف ال اس دی با مواد دیگر تداخل ایجاد می کند؟

مطالعات اولیه نشان داده است که داروی ضدروان پریشی کلرپرومازین (نام تجاری تورازین و لارگاکتیل) بسیاری از عوارض جسمی LSD  در دوزهای متوسط تا بالا را کاهش می‌دهد، بدون آن که تاثیر چندانی بر اثرهای توهم‌زا و روانگردانی ال اس دی داشته باشد.

مصرف مزمن داروهای ضدافسردگی که بر بازدارنده‌های بازجذب گزینشی سروتونین (SSRIs، مانند پروزاک) و بازدارنده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs، مانند مارپلان) اثر می‌گذارد، تاثیر ال اس دی را کاهش می‌دهد. بعضی از ضدافسردگی‌های سه حلقه‌ای (مانند آنافرانیل) تاثیر ال اس دی را افزایش می‌دهد.

لیتیوم دارویی است که غالباً برای درمان اختلال دوقطبی تجویز می‌شود، این دارو اثر ال اس دی را تشدید می‌کند و خطر بیهوشی موقت را افزایش می‌دهد.