ترک هرویین:مراقبت های لازم پس از ترک به منظور پیشگیری از بازگشت مجدد

هرچند عموم مردم با خطرناک بودن مصرف مواد مخدر موافق‌اند، اما کمتر مخدری است که مانند هروئین ایجاد رعب و وحشت کند. چون هروئین وابستگی شدیدی را ایجاد می‌کند، سوال اکثر افراد درگیر اعتیاد به هروئین این نیست که چگونه می‌توان به فرد معتاد به هروئین کمک کرد، بلکه دغدغه اصلی این است که آیا فرد معتاد به هروئین اصلاً درمان می‌شود و بهبود می‌یابد یا خیر. واقعیت این است که اعتیاد به هروئین خطرناک است. هروئین به شدت اعتیادآور است و مقاومت بدن مصرف کننده پس از هر بار تزریق یا استنشاق ماده بالاتر می‌رود، به مرور باید مخدر بیشتری را مصرف کند و به این ترتیب خطر اوردوز زندگی‌اش را تهدید می‌کند. حتی افرادی که برای مدتی طولانی هروئین مصرف کرده‌اند، نیز ممکن است با یک تجربه بد و یک اشتباه جان خود را از دست بدهند. نخستین گام برای کمک به یک معتاد به هروئین، یافتن مراکز معتبر ترک اعتیاد برای ترک هروئین است.

عوارض مصرف هروئین

بهتر است پیش از آشنایی با روش‌های ترک اعتیاد به هروئین، دلیل خطرناک بودن هروئین و عوارض مخرب آن را بدانید. هروئین جزء انگشت‌شمار مواد مخدری است که چنین وابستگی شدیدی را ایجاد می‌کند. هروئین وارد شده به بدن به نخاع، دستگاه گوارش و مغز متصل می‌شود. دلیل اصلی احساس سرخوشی و شادابی آنی پس از تزریق یا استنشاق هروئین این است که هروئین به سرعت با گیرنده‌های مخدر بدن پیوند برقرار می‌کند. احساس خواب آلودگی، رضایت، شادی و گرمی به مصرف کننده دست می‌دهد. البته خطرات مصرف هروئین نیز کاملاً آشکار است، چرا که این مخدر بسیار قدرتمند است و به شدت بر سیستم عصبی مرکزی اثر می‌گذارد. هروئین، تنفس و عملکرد قلب (ضربان قلب) مصرف کننده را آهسته می‌کند. این اثر همان عاملی است که منجر به اوردوز کشنده می‌شود، بدن پس از دریافت مقدار زیادی هروئین از کار می‌افتد.

بهترین روش ترک اعتیاد هرویین چیست؟

نخستین مرحله برای شکست غول اعتیاد به هروئین سم‌زدایی است. بهتر است سم‌زدایی تحت نظر متخصص انجام شود. ترک هروئین غالباً دردناک است و برای برخی چندین هفته طول می‌کشد. پزشک داروهایی را برای به حداقل رساندن ناراحتی تجویز می‌کند تا بدن به تدریج به شرایط جدید عادت کند. پرداختن به رفتارهای دامن زننده به مصرف هروئین بخش مهمی از درمان ترک اعتیاد است. به علاوه اختلال‌هایی مانند افسردگی، که همزمان با اعتیاد وجود دارد، نیز باید درمان شود. در ادامه بهترین روش‌های بازپروی و ترک اعتیاد هروئین را توضیح می‌دهیم.

بازپروری سرپایی

برخی از معتادان به هروئین به مراکز ترک اعتیاد سرپایی مراجعه می‌کنند. این نوع درمان برای افراد با اعتیاد خفیف توصیه می‌شود. معتادان در این روش، ضمن حفظ شغل و زندگی شخصی خود، درمان و داروهای لازم را دریافت می‌کنند.

بازپروری بستری

اکثر افرادی که موفق به ترک هروئین شده‌اند، از روش بازپروری بستری استفاده کرده‌اند. در روش بستری شدن کلیه عوامل محیطی و اجتماعی خارجی حذف می‌شود تا ترک اعتیاد آسان‌تر شود. معتادان بستری شده در کمپ ترک اعتیاد از یک برنامه سازمان‌دهی شده و منظم روزانه پیروی می‌کنند که شامل درمان روزانه، شرکت در جلسات گروه‌های پشتیبان و فعالیت‌های مختلف می‌شود. برنامه‌های بازپروی مختلف اندکی از لحاظ نوع فعالیت‌ها با هم تفاوت دارند، بعضی برنامه‌ها بیشتر بر سلامت جسمی و روحی و ورزش روزانه تاکید می‌کنند. حال آن که برنامه‌های دیگر هیجان‌انگیزترند و شامل صخره نوردی و کوهنوردی می‌شوند. البته برنامه‌های آرامش‌بخش‌تری نیز به بیماران ارائه می‌شود، محیط بعضی کمپ‌ها نیز لوکس‌تر و تجملاتی‌تر است.
ترک اعتیاد بستری معمولاً 90 ـ 30 روز طول می‌کشد، البته ترک اعتیادهای شدیدتر نیاز به زمان بیشتری دارد. سم‌زدایی بخش مهمی از برنامه ترک اعتیاد بستری است. چون علائم ترک هروئین شدید و آزاردهنده است، بسیاری از معتادان، حتی افرادی که عزم خود را برای ترک جزم کرده‌اند، دارو برای تسکین درد مصرف می‌کنند. سم‌زدایی تحت نظارت پزشک که غالباً همراه با تجویز دارو است، علائم را کاهش می‌دهد.

داروهای ترک اعتیاد هروئین

مدیریت دارویی بخش مهمی از ترک اعتیاد هروئین است که میل به مصرف مخدر را کاهش می‌دهد و از روی آوردن مجدد به آن جلوگیری می‌کند. داروهایی که معمولاً برای ترک اعتیاد به هروئین تجویز می‌شود، عبارت است از:

بوپرنورفین

بوپرنورفین مخدری است که با همان گیرنده‌های مخدر هروئین واکنش می‌دهد، البته اثر آن محدودتر است. این دارو علائم مربوط به قطع مصرف هروئین و میل شدید به آن را کاهش می‌دهد.

متادون

هرچند متادون قوی‌تر از بوپرنورفین است، اما سازو کار تاثیرگذاری مشابهی دارد. بحث‌های زیادی درباره مصرف متادون وجود دارد، مصرف مکرر این دارو باعث جمع شدن آن در بدن می‌شود و احتمال اوردوز پیش می‌آید. به علاوه خود متادون اعتیادآور است.

نالترکسون

نالترکسون که برای درمان الکلیسم نیز تجویز می‌شود، گیرنده‌های مخدر را مسدود می‌کند. این دارو میل به هروئین را کاهش می‌دهد و مانع از آن می‌شود که هروئین اثر معمول خود را به جا بگذارد.

سابوکسون

سابوکسون ترکیبی از بوپرنورفین و نالترکسون است. این دارو علاوه بر تسکین درد، مانع از اثرگذاری هروئین می‌شود.

علائم ترک اعتیاد به هروئین

مصرف کنندگان و معتادان به هروئین خود را مجبور به مصرف این مخدر می‌دانند، چرا که از طرفی هروئین دردشان را تسکین می‌دهد و از طرف دیگر می‌ترسند که با قطع مصرف هروئین دچار علائم دردناک شوند. علائم ترک اعتیاد هروئین از چند ساعت تا یک روز پس از آخرین بار مصرف دارو بروز می‌یابد. علائم قطع مصرف هروئین عبارت است از:

•  میل شدید به مصرف هروئین
•  تعریق شدیدی که در اثر عوامل محیطی یا فعالیت بدنی نباشد.
•  درد استخوانی و عضلانی شدید
•  حالت تهوع و استفراغ
•  احساس سنگینی
•  گریه کردن
•  بی‌خوابی
•  عرق سرد
•  لرز
•  آبریزش بینی
•  اسهال
•  تب

چگونه می‌توان از بازگشت مجدد اعتیاد به هرویین جلوگیری کرد؟

درمان مستمر پس از ترک اعتیاد برای پاک ماندن حیاتی است. مراجعه منظم به پزشک به بسیاری از معتادینی که به تازگی هروئین را ترک کرده‌اند، کمک می‌کند تا بر میل خود برای مصرف مجدد هروئین غلبه کنند. به علاوه روش‌های مختلفی برای سرکوب کردن میل به مصرف هروئین وجود دارد. مواردی که برای جلوگیری از بازگشت مجدد اعتیاد به هروئین باید رعایت کرد عبارتند از:

مصرف داروها را قطع نکنید

چنانچه پزشک داروهایی مانند بوپرنورفین را تجویز کند، مصرف دارو باید تا زمانی که پزشک لازم بداند، ادامه یابد. قطع مصرف خودسرانه دارو باعث بروز علائم حاد پس از ترک اعتیاد و میل شدید به مصرف مجدد هروئین می‌شود. تحت این شرایط احتمال اعتیاد دوباره افزایش می‌یابد.

مشاوره و جلسات گروهی را ادامه دهید

اثر هروئین بر سیستم پاداش مغز تا مدت‌ها پس از ترک اعتیاد باقی می‌ماند. پشت سر گذاشتن یک روز پراسترس کافی است که فرد وسوسه شود. کمک گرفتن از متخصص یا جلسات 12 مرحله‌ای روشی موثر برای غلبه بر این وسوسه است.

داروهای جدید را با احتیاط مصرف کنید

گاهی اوقات مصرف داروهای مسکنی مانند هیدروکودون که از مواد مخدر تهیه می‌شوند، دلیل اعتیاد دوباره است. افرادی که به تازگی هروئین را ترک کرده‌اند، باید هنگامی که برای جراحی یا درمان شکستگی به پزشک مراجعه می‌کنند، این موضوع را به پزشک معالج خود اطلاع دهند. در این شرایط پزشک مسکن‌های غیرمخدر تجویز می‌کند تا احتمال اعتیاد مجدد به حداقل برسد.

دوستان پاک و تفریحات سالم پیدا کنید

اغلب افرادی که هروئین را ترک کرده‌اند، از یکنواختی زندگی خود شکایت دارند و برای عادت کردن به زندگی بدون هروئین به مشکل برمی‌خورند. دوستیابی و شرکت در فعالیت‌های هیجان‌انگیز و مفید بهترین روش برای مقابله با این کسالت است. فردی که به تازگی هروئین را ترک کرده‌ است، می‌تواند با ورزش کردن، فیلم دیدن و بیرون رفتن با افرادی که در جلسات گروهی ملاقات کرده است، خود را سرگرم کند.