اثر مواد مخدر بر قندخون: آیا مواد سبب ایجاد دیابت نوع دو میشود؟
مدیریت بیماری دیابت به معنی کنترل و نظارت کامل بر هر مولکول غذا و نوشیدنی است که وارد بدن میشود. با این کنترل دقیق میتوان سطح قند خون را تحت نظارت قرار داد. درواقع گاهی یک رژیم غذایی مناسب میتواند نیاز فرد به داروهای دیابت را کاهش دهد. متأسفانه برخی افراد مبتلا به دیابت، مواد مخدر یا الکل را به رژیم غذایی مصرفی خود اضافه میکنند و به این طریق، کنترل این بیماری را با مشکل مواجه می کنند.
دیابت و سوء مصرف مواد، دو موقعیتی هستند که میتواند به طور جدی بر سلامت تاثیر بگذارند. فقط قدرت آنها در ایجاد آسیب نیست که آنها را به هم مرتبط میکند، رابطه مستقیمتری نیز بین آنها وجود دارد. بعضی از افراد ممكن است در اثر مصرف بیش از حد الكل دچار دیابت شده باشند. همچنین احتمال دارد که هر گونه سوء مصرف مواد، زندگی را برای فرد دیابتی دشوارتر کند. الکل به طور خاص میتواند برای هر کسی که در تلاش برای مدیریت دیابت خود است، خطرناک باشد.
کلینیک ترک اعتیاد دکتر شاه محمدی با بهرهگیری از کادری مجرب و متخصص خدمات مشاوره و درمان در زمینه اعتیاد را ارائه میکند. لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر و رزرو نوبت با شمارههای 02188721329 و 02188662451 تماس حاصل فرمایید.
دیابت
دیابت به دستهای از مشکلاتی اشاره میکند که در توانایی بدن برای تنظیم سطح قند خون اختلال ایجاد میکند. سطح قند خون به طور معمول توسط هورمونی به نام انسولین که از لوزالمعده ترشح میشود، تحت کنترل است. در بیماری دیابت، انسولین کافی تولید نمیشود و یا سلولها به صورتی که لازم است به این هورمون پاسخ نمیدهند. اگر سطح گلوکز در جریان خون، بیش از حد بالا باشد، میتواند باعث آسیب زیادی به اندامهای بدن شود، به این وضعیت هایپرگلیسمی گفته میشود.
انواع دیابت
دیابت فقط به یک اختلال اشاره نمیکند بلکه شامل موارد زیر است:
- دیابت نوع یک (دیابت قندی وابسته به انسولین): به این دلیل رخ میدهد که در پانکراس سلولهای تولید کننده انسولین وجود ندارند. این مسئله میتواند منجر به وضعیتی شود که انسولین کمی تولید شده و یا هیچ انسولینی تولید نشود. این بیماری اغلب ابتدا در دوران کودکی تشخیص داده میشود و به همین دلیل است که گاهی اوقات به دیابت نوجوانی شناخته میشود. کسانی که دچار دیابت نوع 1 تشخیص داده میشوند، باید برای کنترل سطح قند خون خود از تزریق انسولین یا پمپ انسولین استفاده کنند.
- دیابت نوع دو: معمولا بعدها در طول زندگی اتفاق میافتد و به همین دلیل است که گاهی اوقات به دیابت بزرگسالی نامیده میشود. در این شرایط، پانکراس معمولا قادر به تولید حداقل انسولین است، اما سلولها به هورمون مقاومتر میشوند. اغلب گفته میشود دیابت نوع II به علت انتخابهای سبک زندگی، به ویژه رژیم غذایی یا سوء مصرف الکل، رخ میدهد. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت، به جای تزریق انسولین، دارو مصرف میکنند و به همین دلیل به دیابت وابسته به غیر انسولین نیز شناخته میشود.
* دیابت بارداری یک اختلال موقتی است که میتواند در زنان باردار رخ دهد.
علائم
برای افراد مبتلا به دیابت نوع دو ممکن است علائم قابل توجهی وجود نداشته باشد. نشانههای رایج در افراد مبتلا به دیابت عبارتند از:
- کاهش وزن نامعلوم
- خستگی
- تشنگی مکرر
- دفع بیش از حد ادرار
- احساس گرسنگی مداوم
- تحریک پذیری
- عفونت پوست، لثه یا مثانه
- احساس بی حسی در پاها یا دستها
- تاری دید
- عفونتهای مکرر
- بهبود دیر زخم
خطرات
دیابت کنترل نشده خطرناک است زیرا میتواند شامل دورههای قند خون بالا (هیپرگلیسمی) و قند خون پایین (هیپوگلیسمی) باشد. هر دوی این مقاویر میتوانند برای بدن آسیب زا باشند. عوارض احتمالی دیابت عبارتند از:
- قند خون بالا میتواند منجر به آسیب کلیه شود.
- دیابت به علت آسیب به شبکیه منجر به کوری میشود.
- ممکن است به علت آسیب به سلولهای عصبی، فلج اندامها رخ دهد.
- نوروپاتی دیابتی میتواند منجر به قطع عضو یا زخمهایی شود که درمان آنها دشوار است.
- این وضعیت خطر ایست قلبی را افزایش میدهد.
- افراد مبتلا به دیابت بیشتر احتمال دارد که دچار فشار خون بالا شوند.
- قند خون بالا یا پایین، هر دو میتوانند منجر به کما و مرگ شوند.
- کتواسیدوز دیابتی یک فوریت پزشکی است و هنگامی رخ میدهد که بدن با سوزاندن اسیدهای چرب، به کمبود انسولین واکنش نشان میدهد. این امر به افزایش کتونها منجر میشود که اگر درمان نشود، منجر به مرگ میگردد.
عواقب ناخواسته مصرف مواد برای افرادی که دیابت دارند
حتی داروهایی که به نظر نمیرسند قادر به ایجاد مشکل قند خون باشند، میتوانند برای افرادی که دیابت دارند، کشنده باشند. به عنوان مثال، به نظر میرسد که هروئین با لوزالمعده واکنش انجام میدهد و واکنشهای زنجیرهای پیچیده هروئین میتواند باعث ایجاد هیپرگلیسمیشود. مجددا افرادی که در حال مستی هستند ممکن است متوجه نباشند که مشکلی در بدنهایشان وجود دارد و ممکن است سریع عمل نکنند، اما این داروها میتوانند باعث ایجاد واکنشهایی شوند که ممکن است مرگبار باشند. کوکائین نیز میتواند برای افرادی که مبتلا به دیابت هستند، زندگی را دشوارتر کند، زیرا به نظر میرسد این دارو قادر به ایجاد آسیب قابل توجهی برای کلیهها میباشد. از آنجا که افراد مبتلا به دیابت در حال حاضر برای حفظ سلامت کلیه خود تلاش میکنند، اضافه کردن کوکائین میتواند کنترل واقعی بیماری را فوق العاده دشوار سازد. مصرف مواد مخدر همچنین میتواند توانایی فرد برای انجام کارهای مورد نیاز روزانه جهت کنترل مناسب گلوکز را مختل کند. افرادی که مواد مصرف میکنند ممکن است به طور منظم غذا نخورند و ممکن است داروهای خود را به درستی مصرف نکنند. حتی ممکن است داروهای خود را دوباره خریداری نکنند، یا مراجعه به پزشک خود را ادامه ندهند و ممکن است تمریناتی که میتوانند وزن آنها را کاهش دهند و دیابت آنها را کنترل کنند، انجام ندهند. وقتی زندگی حول محور سوء مصرف مواد بگردد، تمام وظایف دیگر ممکن است بی ارزش یا حتی غیر ضروری تلقی شوند.
خطرات الکل برای افراد دیابتی
هر فردی که دچار دیابت تشخیص داده شده است، باید در مورد الکل محتاط باشد. به بعضی از بیماران دیابتی توصیه میشود به هیچ وجه الکل مصرف نکنند، به ویژه کسانی که آسیب عصبی، فشار خون بالا و یا بیماری چشم دارند. خطرات مصرف الکل بیش از حد برای بیماران دیابتی عبارتند از:
- نوشیدن الکل میتواند منجر به سطح قند خون بالا شود. نوشیدنیهایی مانند آبجو و شراب حاوی مقادیر زیادی قند است.
- مصرف مقدار زیاد الکل سبب کاهش سطح گلوکز خون میشود. این مسئله به دلیل تداخل در توانایی کبد برای آزاد سازی گلوکز ذخیره شده است.
- سوء مصرف الکل میتواند آسیب عصبی ناشی از دیابت را بدتر کند.
- الکل میتواند با بعضی از داروهای دیابتی در تداخل باشد، به طوری که اثر بخشی آنها را کاهش میدهد.
- الکل برخی افراد را گرسنه میکند. این مسئله باعث میشود که آنها بیشتر بخورند و منجر به هیپرگلیسمی خواهد شد.
- مصرف شدید الکل میتواند موجب بدتر شدن هر گونه بیماری چشم ناشی از دیابت شود.
دیابتیها هرگز نباید با معده خالی یا زمانی که سطح قند خونشان پایین است، الکل بنوشند.
افراد معتادی که دیابت دارند چه روشهای جایگزینی برای تحمل فشار و ترسها در پیش رو دارند؟
در حالی که افراد مبتلا به دیابت ممکن است برای احساس لذت یا آرامش مواد مخدر مصرف کنند، این کار به آنها این امکان را میدهد که برای مدتی هر چند کوتاه از مسئولیتهای خود دور شوند، اما اقدامات دیگری وجود دارد که میتوانند برای کاهش احساس استرس و انزوا انجام دهند که زندگی را کمی ارزشمندتر کند. به همین ترتیب، برخی از افراد مبتلا به دیابت، به منظور فرار از درد و ترسی که با فکر داشتن یک بیماری مزمن همراه است، مواد مخدر مصرف میکنند. مواد مخدر میتوانند باعث پاک شدن ذهن و ایجاد لذت شوند و افکار بد را برای مدتی از فرد دور کنند. مدیتیشن نیز میتواند همان کار را انجام دهد و نیاز به هیچ دارویی ندارد. در مدیتیشن، افراد یاد میگیرند چگونه ذهن خود را به سمت افکار مثبت متمرکز کنند تا بتوانند افکار یا احساسات منفی را در زمان بروز تشخیص دهند و سپس بدون تاثیر از احساسات منفی حرکت کنند. این کار به فرد کنترل میدهد و برای فرد مبتلا به دیابت میتواند حیاتی باشد. این نوع مراقبه میتواند فشار خون و میزان قند خون را کاهش دهد. با این حال، افرادی که دچار مشکل مصرف طولانی مدت مواد مخدر هستند، نمیتوانند یک روزه این رفتار را متوقف کنند و بدون متمرکز شدن بر افکار دیگر، از مصرف مواد مخدر اجتناب نمایند. سوء مصرف مواد میتواند تغییرات شدید در فعالیت الکتریکی داخل مغز ایجاد کند و این امر میتواند تفکر با ذهن روشن را دشوار یا غیرممکن نماید. در عوض، افراد اغلب به کمکهایی از سوی تیم متخصصان توانبخشی از جمله پزشکان متخصص سم زدایی، پرستاران، درمانگران، بهیاران اجتماعی، متخصصان تغذیه، مشاوران و ارائه دهندگان داروهای جایگزین نیاز دارند. در یک برنامه ساختار یافته، افراد میتوانند به شیوه ایمن و کنترل شده به هوشیاری برسند و میتوانند یاد بگیرند که چگونه علائم مربوط به سوء مصرف مواد و دیابت را کنترل کنند. در جلسه مشاوره، آنها میتوانند ترسها و نگرانیهای خود را شناسایی کنند، و در درمان، میتوانند به مجموعه بهتری از ابزارهایی برسند که در شرایط سخت بتوانند از آنها استفاده کنند. هنگامی که این برنامه تکمیل میشود، ممکن است افراد دیگر هیچ نیازی به مصرف نداشته باشند و از آن زمان میتوانند به زندگی سالمی وارد شوند که تحت سلطه بیماری یا ناامیدی نخواهد بود.
"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است"