ماری جوانا: نحوه مصرف، عوارض و تست اعتیاد
ماری جوانا (کانابیس) مخلوطی سبز، قهوهای یا خاکستری از برگها، ساقهها، دانهها و گلهای خشک شده گیاه همپ به نام کانابیس ساتیوا میباشد. ماری جوانا به عنوان یک داروی تفریحی سایکواکتیو (به طور مثال روان گردان) و یا جهت برخی از درمانهای پزشکی خاص و اهداف و مراسم مذهبی و روحی استفاده میشود. سینسمیلا حش یا حشیش (به شکل رزینی) و روغن حشیش (مایع چسبناک سیاه) اشکال قویتر ماری جوانا هستند.
خاصیت اعتیاد آور ماری جوانا
یک دارو زمانی اعتیاد آور است که موجب شود فرد تمایل غیر قابل کنترل و شدیدی به داشتن و مصرف کردن آن حتی با وجود دانستن نتایج زیان آور و منفی اجتماعی و سلامتی داشته باشد. تحقیقات نشان میدهند که حدود 9 درصد مصرف کنندگان به ماری جوانا اعتیاد پیدا میکنند و این میزان چنان چه مصرف کننده در سنین نوجوانی باشد یا ماری جوانا را به طور روزانه مصرف نماید به 17 درصد و 25 تا 50 درصد افزایش مییابد. برخی از مصرف کنندگان در صورت استفاده زیاد از ماری جوانا نسبت به آن مقاومت پیدا میکنند، به این معنی که فرد برای رسیدن به نتایج دلخواه نیاز به مصرف مقادیر بسیار بیشتری از این ماده مخدر خواهد داشت. افرادی که به مدت طولانی از ماری جوانا استفاده کردهاند، در هنگام تلاش برای ترک آن با علائم ترک اعتیادی از قبیل کاهش خواب، تحریک پذیری، اضطراب، کاهش اشتها و تمایل شدید به ماده مخدر را پیدا میکنند. علائم ترک اعتیاد معمولاً حدود یک روز پس از توقف مصرف ماری جوانا آغاز میشود، ظرف مدت دو تا سه روز به اوج خود میرسد و حدود 2 تا 3 هفته طول میکشد تا فروکش کند.
ماری جوانا چگونه عمل میکند؟
ماده مؤثره شیمیایی ماری جوانا THC (دلتا-9-تتراهیدروکانابینول) است که یک ماده سایکو اکتیو محسوب میگردد. بیشترین غلظتهای THC در گلها یا غنچههای خشک یافت میشود. زمانی که دود ماری جوانا استنشاق میشود، THC به سرعت از طریق ریه عبور کرده و وارد جریان خون میشود، سپس به مغز و کلیه اندامهای بدن میرسد. THC ماری جوانا روی گیرندههای خاص مغزی به نام گیرندههای کانابینوئید تأثیر میگذارد و موجب بروز یکسری واکنشهای زنجیرهای میگردد که در نهایت به یوفوریا میرسد که فرد آن را تجربه خواهد کرد. در حالت ریلاکس و یوفوریا، ادراک فرد افزایش مییابد. در صورتی که با افزایش میزان THC تاثیرات دارو در فرد القاء نشود، برخی افراد ممکن است اضطراب، پارنوئید یا یک حمله شدید را احساس نمایند. نواحی خاصی از مغز مانند هیپوکامپوس، سربلوم، بازال گانگلیا و سربرال کورتکس تعداد بالاتری از گیرندههای کانابینوئید را دارند. این نواحی روی حافظه، غلظت، خشنودی، هماهنگی، احساس و زمان تأثیر دارند. قدرت ماری جوانا با میزان THC که دارد مرتبط است و تاثیراتی که مصرف این ماده روی فرد میگذارد با قدرت یا پتانسیل THC نیز ارتباط دارد. نمونههای مختلف حاوی مقادیر مختلفی از THC هستند.
ماری جوانا چگونه مصرف میشود؟
ماری جوانا ممکن است به صورت سیگار (که جوینت یا نیل نامیده میشود)، پیپ یا بونگ کشیده شود. همچنین ممکن است ماری جوانا در حالت بلانت مصرف گردد که سیگارهایی هستند که تنباکوی داخل آنها خالی شده و با ماری جوانا به تنهایی یا در ترکیب با ماده مخدر دیگری مانند کراک مجدداً پر میشود. در بلانتها از برگ تنباکو برای پیچیدن سیگار استفاده میشود. بنابراین ماده مؤثره ماری جوانا با نیکوتین و سایر مواد شیمیایی زیان بار ترکیب میشوند. برخی از مصرف کنندگان ماری جوانا را با مواد خوراکی یا در هنگام دم کردن چای استفاده میکنند. در ایالتهایی که ماری جوانا جهت موارد تفریحی به صورت قانونی به فروش میرسد، محصولات خوراکی حاوی این ماده مخدر مانند کوکی، براونی و شکلات در بین افرادی که تمایلی به دود کردن آن ندارند، رایج و محبوب است. واپورایزرها نیز بین کسانی که ترجیح میدهند دود را وارد ریه خود نکنند، محبوب هستند. این دستگاه THC ماری جوانا را در یک واحد ذخیره جمع میکند و پس از آن فرد به جای دود، بخار را جذب میکند. برخی از واپورایزرها از عصاره ماری جوانا مایع استفاده میکنند که میتواند حاوی مقدار زیادی THC باشد و برای کاربران تازه کار خطرناک است و ممکن است موجب بروز موارد اورژانسی گردد.
آزمایش تشخیص اعتیاد به ماری جوانا
ماده فعال ماری جوانا، THC، برای تشخیص اعتیاد به این ماده مخدر مورد آزمایش قرار میگیرد. پس از مصرف یکبار یا گاه به گاه ماری جوانا، محصولات تجزیه شده آن یا متابولیتها بین 3 تا 5 روز پس از مصرف تشخیص داده میشوند. با این حال، THC را میتوان در فردی که ماری جوانا را به طور مداوم مصرف میکند، تا 12 هفته پس از مصرف تشخیص داد، اگر چه میانگین معمول 25 تا 27 روز است. کانابیس تا مدتها بعد از مصرف بسیار قابل تشخیص است زیرا THC در بافت چربی بدن ذخیره میشود و به طور پیوسته به خون و سپس ادرار در طول هفته منتقل میشود. این که دقیقاً بتوان مشخص کرد ظرف چه مدت THC از بدن دفع میگردد، دشوار است. مدت زمان دفع به متابولیسم بدن، این که چقدر مصرف میکنید و چند بار از علف یا حش استفاده میکنید، بستگی دارد.
اثرات جانبی
عوارض جانبی استفاده از ماری جوانا در افراد متفاوت است، همچنین بسته به قدرت و مقدار ماری جوانای استفاده شده و این که فرد هر از چند گاه در معرض THC قرار میگیرد، ممکن است متفاوت باشد. عوارض جانبی در افراد مسن افزایش مییابد. اثرات کوتاه مدت استفاده از ماری جوانا یا کانابینوئید عبارتند از:
- افزایش ضربان قلب
- فشار خون پایین، اورتواستاتیک هایپوتنشن
- ریلاکس شدن عضلات
- کاهش سرعت هضم
- سرگیجه
- تغییرات در ادراک (مناظر، صداها، زمان، لمس)
- دشواری در تفکر، حافظه و حل مسئله
- از دست دادن هماهنگی و مهارتهای حرکتی
- تحریک، اضطراب، سردرگمی، حملات ناگهانی، پارانویا
- افزایش اشتها
- خشکی دهان و چشمها
در افراد معتاد به ماریجوانا زمان واکنش در هنگام رانندگی ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد. در هنگام رانندگی تحت تأثیر THC، رانندگان زمانهای واکنش آهستهتری دارند، همچنین علائمی از قبیل اختلال قضاوت و مشکلات مربوط به سیگنالها و صداها را خواهند داشت. حملات ناگهانی، پارانویا و روانپریشی ممکن است به شدت رخ دهند و در بیماران روانی رایجتر هستند. در افرادی که به طور مداوم از ماری جوانا استفاده میکنند، تأثیر بر روی حافظه و یادگیری میتواند چندین روز یا چند هفته پس از آن که اثر حاد آن از بین میرود، ادامه یابد. ماری جوانا، اگر در خیابان خریداری شود، ممکن است با موادی که منجر به بروز عوارض نامشخص و خطرناک میشوند مخلوط یا جایگزین گردد. THC موجود در ماری جوانا به شدت توسط بافتهای چربی در اندامهای مختلف بدن جذب میشود. به طور کلی، با استفاده از روشهای استاندارد آزمایش ادرار، چندین روز یا بیشتر بعد از یک جلسه کشیدن سیگار حاوی ماری جوانا، میتوان اثرات THC را تشخیص داد. در افرادی که از ماری جوانا به میزان زیاد و مداوم استفاده میکنند، بعضی مواقع پس از قطع مصرف ماری جوانا، تا چند هفته میتوان آن را ردیابی کرد. مصرف طولانی مدت ماری جوانا ممکن است منجر به اعتیاد در برخی افراد شود. ماری جوانا همچنین ممکن است بر سلامت روانی نیز تأثیر بگذارد. مطالعات نشان میدهند که استفاده از این ماده مخدر ممکن است خطر ابتلا به سایکوز را افزایش دهد (اختلال روانی شدید که در آن توانایی ارتباط با واقعیت از بین میرود) از جمله ایدههای نادرست در مورد آنچه اتفاق میافتد (پندار بیهوده) و دیدن یا شنیدن چیزهایی که وجود ندارد (توهمها)، به خصوص اگر شما از لحاظ ژنتیکی نسبت به این بیماری آسیب پذیری داشته باشید. همچنین معمولاً میزان مصرف ماری جوانا در افرادی که علائم افسردگی یا اضطراب دارند، بیشتر است.
ماری جوانای دارویی
ماری جوانا به عنوان یک عامل درمانی و دارویی برای قرنها و از قرن بیست و هفتم قبل از میلاد استفاده شده است. امروزه همچنان این ماده مخدر برای اهداف دارویی مورد استفاده قرار میگیرد، اگرچه قوانین محدود کنندهای در مورد استفاده از آن وجود دارد. ماری جوانای دارویی در انواع مختلف و در شکلهای روغن، قرص، مایع قابل تبخیر، اسپری بینی و گیاه خشک شده در درمانگاهها و داروخانهها در دسترس است.