ترک اعتیاد به روانگردان ها با برنامه درمانی منسجم و قدم به قدم

روانگردان‌ها  نوعی دارو هستند که به علت ایجاد اثرات تغییر دهنده ادراک، می توانند اعتیاد آور باشند. هرچند متاسفانه تمام این داروها می‌توانند باعث ایجاد عوارض جانبی جدی شوند و برخی از آنها می‌توانند بسیار اعتیادآور باشند. بسیاری از افرادی که از توهم‌زاها استفاده می‌کنند به لحاظ جسمی و روانی وابسته به آنها می‌شوند. افراد ممکن است به طور منظم شروع به مصرف مواد مخدرکنند،  به این باور که این تنها راهی است که می‌توانند روز خود را بگذرانند.

درباره روانگردان‌ها چقدر می‌دانید؟

ترکیبات آنها اغلب در گیاهان و قارچ‌ها یافت می‌شوند و بر سیستم عصبی مرکزی (CNS) بدن انسان اثر می‌گذارند و باعث ایجاد توهم می شوند. روانگردان به یک ماده خاص محدود نمی‌شوند و در واقع مجموعه‌ای کامل از مواد مخدر را تشکیل می‌دهد. داروهایی که در این دسته قرار می‌گیرند بسیار اعتیادآور بوده و به طور بالقوه می‌توانند به وابستگی شدید روانی یا جسمی منجر شوند.مواد توهم‌زا به طور کلی در 3 دسته قرار می‌گیرند:

• توهم‌زا : ال اس دی،"مجیک ماشروم یا قارچ جادویی "، پیوت و فن‌سیکلیدین (یا گرد فرشته).
• هوشبر(Dissociatives) : کتامین و گاز خنده‌آور
• دلیرینت (Deliriants) : بنادریل (Benadryl) و درامامین (Dramamine).

مواد روانگردان به روش‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال:

• ال اس دی به صورت قرص، کپسول و مایع فروخته می‌شود. فرم مایع اغلب به یک کاغذ زینتی و جذب کننده اضافه و مصرف می‌شود.
• پیوت بخشی از کاکتوس است که برش داده و خشک می‌شود. این ماده اغلب جویده شده یا در آب خیسانده می‌شود تا یک نوشیدنی مست کننده ایجاد شود. برخی حتی آن را در چایی می‌ریزند زیرا بسیار تلخ است.
• ماشروم‌ها به صورت خوراکی مصرف می‌شوند. آنها اغلب به علت تلخی‌شان به عنوان چایی دم شده یا به غذاهای دیگر اضافه می‌شوند.
• فن‌سیکلیدین یک پودر سفید است که در آب یا الکل حل می‌شود و طعم متفاوت و تلخی دارد. این ماده اغلب با رنگ‌ها مخلوط شده و به صورت کپسول،سیگار،خوراکی یا استنشاقی مورداستفاده قرار می گیرد. گاهی اوقات با نعناع، جعفری یا ماری جوانا ترکیب می‌شود .

علل و عوامل خطر برای اعتیاد به موارد روانگردان

ممکن است تعجب کنید که چرا دچار اعتیاد به مواد روانگردان هستید. مانند بسیاری از افراد، علل و عوامل خطر برای این موضوع مبهم بوده‌اند، هر چند محققان در حال تحقیق بر روی اینکه چرا اعتیاد به روانگردان‌ها در برخی افراد تاثیر می‌گذارد، اما در برخی دیگر تاثیری ندارد، هستند. موارد زیر را در نظر بگیرید و ببینید که آیا در مورد زندگی شما و علل اعتیاد شما به مواد روانگردان، صادق بوده‌اند یا خیر.

علائم و نشانه‌های اعتیاد به روانگردان‌ها

افراد تحت تاثیر روانگردان‌ها ممکن است صداهایی بشنوند، احساساتی داشته باشند و تصاویری ببینند که واقعا وجود ندارند. آنها همچنین ممکن است نوسانات ناگهانی و شدید احساسی را تجربه کنند. اغلب روانگردان‌ها تجربه‌های ناخوشایندی را ایجاد می‌کنند که می‌تواند باعث شود فرد به بدن خود آسیب بزند یا مرتکب اقدامات خشونت آمیز شود. این توهمات اغلب موجب می‌شوند که فرد در طول زندگی خود آنها را به خاطر بیاورد که به طور ناگهانی آنها را به مدت چند دقیقه یا حتی ساعت‌ها درگیر توهمات وحشتناک می‌کند.از آنجا که مواد مخدر بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارند، افراد در معرض خطر ابتلا به عوارض ماندگاری قرار می‌گیرند. عوارض جانبی روانگردان‌ها در هر بار استفاده متفاوت هستند بنابراین به طور باور نکردنی هم برای خود فرد و هم اطرافیان وی غیر قابل پیش بینی و خطرناک می‌باشند. افرادی که دچار سوء مصرف مواد توهم‌زا هستند ممکن است هر یک از علائم زیر را نشان دهند:

• سرگیجه
• پارانویا
• رعشه
• توهمات
• رفتارهای خشن و پرخاشگرانه
• تغییرات ناگهانی خلق و خو
• جنون
• درد حاد
• بی‌خوابی

مواد توهم‌زا دارای عوارض جانبی هستند كه می‌توانند منجر به اثرات منفی روی فرد در تمام طول عمر وی گردند. بسیاری از روانگردان‌ها می‌توانند به مغز آسیب بزنند و باعث ایجاد اختلالات روانی شوند. در برخی موارد، روانگردان‌ها باعث تشنج، كما و حتی مرگ خواهند شد.

اعتیاد به روانگردان‌

برخی از روانگردان‌ها مانند پیوت، ال اس دی، و قارچ سیلوسایبین ذاتاً اعتیادآور در نظر گرفته نمی‌شوند. مواد دیگر مانند سالویا یا آیاهواسکا به اندازه کافی بررسی نشده‌اند تا بتوان به طور قطع میزان اعتیادآور بودن آنها را تعیین کرد. اما برخی از مواد روانگردان، مانند فن‌سیکلیدین و دی ام تی می‌توانند بسیار اعتیاد آور باشند و هرچه بیشتر از آنها استفاده کنید، اثرات آنها بیشتر خواهد شد. در حالی که برخی از این مواد به عنوان ماده اعتیادآور در نظر گرفته نمی‌شوند، هنوز هم می‌توانند تاثیرات شدیدی به همراه داشته باشند.

اثرات ترک روانگردان

مصرف طولانی مدت روانگردان ممکن است باعث بروز مجموعه‌ای از علائم جسمی و روانی ناخوشایند در زمانی که تحت تاثیر دارو نیستید، بشود. این علائم به عنوان علائم ترک شناخته می‌شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• عجز گویایی (فقر بیان)
• نقص در واکنش‌ها
• تشنج
• آشفتگی
• مشکلات حافظه
• تکان ناگهانی عضله
• اضطراب
• گیجی
• افسردگی (لینک به اعتیاد و افسردگی)

اثرات اوردوز روانگردان

اگر از روانگردان به قدری استفاده کنید که بدن نتواند بطور بی‌خطری آن را بسوزاند، در معرض خطر اوردوز خواهید بود. اوردوز باید به عنوان یک عامل تهدید کننده‌ی حیات در نظر گرفته شود، بنابراین در صورت بروز هر کدام از موارد زیر باید به دنبال مراقبت پزشکی اورژانسی باشید. همچنین بهتر است که اطرافیان خود را در مورد چنین تاثیراتی مطلع کنید، زیرا در صورتی که پس از سوء مصرف روانگردان نیاز به کمک پزشکی داشته باشید، ممکن است نیاز باشد که فرد دیگری با اورژانس تماس بگیرد.

• از دست دادن کنترل عضله
• تُندتپشی یا تاکی‌کاردی
• کما
• تکانه‌های عصبی
• فشار خون بالا
• سفتی عضلانی
• حرکت سریع چشم
• تشنج
• آستانه‌ی تحمل درد بالا

برنامه درمانی برای اعتیاد به روانگردان

برای غلبه بر اعتیاد به روانگردان‌ها، باید یک برنامه درمانی ایجاد شود. این برنامه درمانی شامل چهار بخش است که اطرافیان شما، برنامه درمان روانگردان، مشاور و گروه پشتیبانی را در بر می‌گیرد. فرایند بهبود به طور قابل توجهی بر تعامل هر  چهار مورد با هم بستگی دارد.

• کمک بخواهید: با خانواده و دوستان خود شروع کنید زیرا آنها در غلبه بر اعتیاد نقش مهمی ایفا خواهند کرد. هنگامی که در فرایند بهبودی با مشکلاتی مواجه می‌شوید، آنها می‌توانند برای ادامه‌ي درمان شما را ترغیب کنند.
• یک درمانگر پیدا کنید: یک درمانگر که در اعتیاد به مواد روانگردان‌ تخصص دارد قادر به ایجاد یک برنامه‌ی اختصاصی برای برنامه سم زدایی از مواد توهم‌زا است. این افراد همچنین در انجام مقدمات لازم برای ورود به یک مرکز درمان روانگردان نقش مهمی دارند.
• یک برنامه توانبخشی روانگردان پیدا کنید: یک برنامه جهت درمان اعتیاد به مواد روانگردان در کنترل علائم جسمی و روانی ترک، به شما کمک می‌کند. همچنین به رفع هر گونه اختلال یا وابستگی همزمان کمک خواهد کرد.
• در جلسات گروه‌های حمایتی و درمان مداوم شرکت کنید: پیوستن به یک گروه حمایتی به موفقیت در سرکوب اعتیاد کمک خواهد کرد. چنین گروه‌هایی می‌توانند در هنگام برخورد با سناریوهای بازگشت اعتیاد شما را هدایت کنند. آنها نقش مهمی در پرهیز مداوم ایفا خواهند کرد.

سطوح درمان

سطوح درماني که مي‌توان براي غلبه بر اعتیاد استفاده کرد دارای نوع و شدت متفاوت هستند. شدت اعتیاد و هرگونه اختلال همزمان تعیین کنده سطح توانبخشی اولیه است. جست‌جو برای یک برنامه سم زدایی روانگردان برای این منظور ضروری خواهد بود. هنگامی که اعتیاد به روانگردان همراه با یک اختلال خلقی جدی، سوء مصرف سایر مواد یا اختلالات خوردن رخ دهد، باید به دنبال مراكز درمانی بستری بود، اما رایج‌ترین سطوح درمانی مورد استفاده عبارتند از:

• برنامه‌های سرپایی متمرکز (IOP): این نوع برنامه سرپایی خدمات و کمک‌های گروهی و فردی را ارائه می‌دهد و بر سم زدایی تکیه نمی‌کند. جلسات در صبح‌ها یا بعد از ظهرها انجام می‌شود و به فرد اجازه می‌دهد تا برخی رفتارهای روزمره را انجام دهد.
• مراقبت سرپایی: برنامه‌های سرپایی مشابه با برنامه‌های سرپایی متمرکز هستند اما در آن حد متمرکز نمی‌باشند. آنها محدودیت‌های کمتری در فرد ایجاد می‌کنند، اما همچنان درمان‌های گروهی و فردی را در بر می‌گیرد.
• گروه‌های حمایتی: گروه‌های حمایت کننده نقش بسیار ارزشمندی را در غلبه بر سوء مصرف روانگردان ایفا می‌کنند. آنها باعث ایجاد مسئولیت و ذهن آگاهی می‌گردند زیرا تمام اعضا شرایط مشابهی را پشت سر گذاشته‌اند.

انواع درمان برای درمان اعتیاد به روانگردان

درمان‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند برای کمک به فردی که دچار اعتیاد به روانگردان است مورد استفاده قرار گیرند. به طور منظم، ترکیبی از درمان‌های اصلاح کننده‌ی رفتار توسط مرکز درمانی انجام خواهد شد. این درمان‌ها بر مشکلات روانی اعتیاد به روانگردان تمركز می‌كنند. برخی از این درمان‌ها عبارتند از:

رفتار درمانی شناختی (CBT)

رفتار درمانی شناختی درمانی است که الگوهای تفکر ناهنجار را اصلاح می‌کند تا رفتار بیمار را به شیوه‌ای مثبت‌تر تحت تاثیر قرار دهد. این درمان همچنین به بیمار در توسعه مهارت‌های مقابله‌ای کمک می‌کند که مهارت‌های منفی را با مهارت‌های مثبت جایگزین می‌کند.

رفتاردرمانی دیالکتیکی (DBT)

در رفتار درمانی دیالکتیکی از درمانی‌های رفتاری استاندارد مانند رفتار درمانی شناختی یا درمان میان فردی برای اصلاح احساسات استفاده می‌شود. کنترل استرس و ذهن آگاهی برای این درمان نقش کلیدی دارند.

درمان میان فردی (IPT)

درمان میان فردی بر روابط میان فردی و نقش‌های اجتماعی با استفاده از روان درمانی حمایتی کوتاه مدت تمرکز دارد و تلاش می‌کند تا به بیماران برای یافتن روش‌های بهتر برای کنترل مسائل و مشکلات موجود کمک کند. چهار بخش اصلی که توسط درمان میان فردی مورد تایید قرار گرفته‌اند شامل تغییرات نقش، کمبودهای ارتباطی، غم و اندوه حل نشده و اختلافات نقش می‌باشد.

درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT)

درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد نوعی رفتار درمانی شناختی است که در آن به طرق مختلفی از راهبردهای پذيرش و ذهن آگاهی همراه با تعهد و استراتژی‌های تغییر رفتار استفاده می‌شود. انعطاف پذیری احساسی و ذهنی باید افزایش یابد.

برنامه‌های حمایتی

این برنامه‌ها شامل برنامه‌هایی مانند دوازده قدم سازمان الکلی‌های گمنام هستند. سایر ساختارهای پشتیبانی مانند گروه درمانی، گروه‌های حمایتی، خانواده درمانی و غیره نیز بخشی از این گروه هستند.

"کپی فقط با ذکر منبع و لینک بلامانع است."